Food in Latin Literature/Tibullus

From Wikiversity
Jump to navigation Jump to search

Tibullus (circa 55-19 BC) https://en.wikipedia.org/wiki/Tibullus


1.1.

Divitias alius fulvo sibi congerat auro

Et teneat culti iugera multa soli,

Quem labor adsiduus vicino terreat hoste,

Martia cui somnos classica pulsa fugent:

Me mea paupertas vita traducat inerti, 5

Dum meus adsiduo luceat igne focus.

Ipse seram teneras maturo tempore vites

Rusticus et facili grandia poma manu;

Nec spes destituat, sed frugum semper acervos

Praebeat et pleno pinguia musta lacu. 10

Nam veneror, seu stipes habet desertus in agris

Seu vetus in trivio florida serta lapis,

Et quodcumque mihi pomum novus educat annus,

Libatum agricolae ponitur ante deo.

Flava Ceres, tibi sit nostro de rure corona 15

Spicea, quae templi pendeat ante fores,

Pomosisque ruber custos ponatur in hortis,

Terreat ut saeva falce Priapus aves.

Vos quoque, felicis quondam, nunc pauperis agri

Custodes, fertis munera vestra, Lares. 20

Tunc vitula innumeros lustrabat caesa iuvencos,

Nunc agna exigui est hostia parva soli.

Agna cadet vobis, quam circum rustica pubes

Clamet 'io messes et bona vina date'.

Iam modo iam possim contentus vivere parvo 25

Nec semper longae deditus esse viae,

Sed Canis aestivos ortus vitare sub umbra

Arboris ad rivos praetereuntis aquae.

Nec tamen interdum pudeat tenuisse bidentem

Aut stimulo tardos increpuisse boves, 30

Non agnamve sinu pigeat fetumve capellae

Desertum oblita matre referre domum.

At vos exiguo pecori, furesque lupique,

Parcite: de magno est praeda petenda grege.

Hic ego pastoremque meum lustrare quotannis 35

Et placidam soleo spargere lacte Palem.

Adsitis, divi, neu vos e paupere mensa

Dona nec e puris spernite fictilibus.

Fictilia antiquus primum sibi fecit agrestis

Pocula, de facili conposuitque luto. 40

Non ego divitias patrum fructusque requiro,

Quos tulit antiquo condita messis avo:

Parva seges satis est, satis requiescere lecto

Si licet et solito membra levare toro.

Quam iuvat inmites ventos audire cubantem 45

Et dominam tenero continuisse sinu

Aut, gelidas hibernus aquas cum fuderit Auster,

Securum somnos igne iuvante sequi...


1.10


Quis fuit, horrendos primus qui protulit enses?

Quam ferus et vere ferreus ille fuit!

Tum caedes hominum generi, tum proelia nata,

Tum brevior dirae mortis aperta via est.

An nihil ille miser meruit, nos ad mala nostra 5

Vertimus, in saevas quod dedit ille feras?

Divitis hoc vitium est auri, nec bella fuerunt,

Faginus adstabat cum scyphus ante dapes.

Non arces, non vallus erat, somnumque petebat

Securus sparsas dux gregis inter oves. 10

Tunc mihi vita foret, volgi nec tristia nossem

Arma nec audissem corde micante tubam;

Nunc ad bella trahor, et iam quis forsitan hostis

Haesura in nostro tela gerit latere.

Sed patrii servate Lares: aluistis et idem, 15

Cursarem vestros cum tener ante pedes.

Neu pudeat prisco vos esse e stipite factos:

Sic veteris sedes incoluistis avi.

Tum melius tenuere fidem, cum paupere cultu

Stabat in exigua ligneus aede deus. 20

Hic placatus erat, seu quis libaverat uva,

Seu dederat sanctae spicea serta comae,

Atque aliquis voti compos liba ipse ferebat

Postque comes purum filia parva favum.

At nobis aerata, Lares, depellite tela, 25

                             * * *                                        25a
                             * * *                                        25b

Hostiaque e plena rustica porcus hara.

Hanc pura cum veste sequar myrtoque canistra

Vincta geram, myrto vinctus et ipse caput.

Sic placeam vobis: alius sit fortis in armis

Sternat et adversos Marte favente duces, 30

Ut mihi potanti possit sua dicere facta

Miles et in mensa pingere castra mero.

Quis furor est atram bellis accersere mortem?

Inminet et tacito clam venit illa pede.

Non seges est infra, non vinea culta, sed audax 35

Cerberus et Stygiae navita turpis aquae;

Illic percussisque genis ustoque capillo

Errat ad obscuros pallida turba lacus.

Quam potius laudandus hic est, quem prole parata

Occupat in parva pigra senecta casa. 40

Ipse suas sectatur oves, at filius agnos,

Et calidam fesso conparat uxor aquam.

Sic ego sim, liceatque caput candescere canis,

Temporis et prisci facta referre senem.

Interea pax arva colat. pax candida primum 45

Duxit araturos sub iuga curva boves,

Pax aluit vites et sucos condidit uvae,

Funderet ut nato testa paterna merum,

Pace bidens vomerque nitent—at tristia duri

Militis in tenebris occupat arma situs— 50

Rusticus e lucoque vehit, male sobrius ipse,

Uxorem plaustro progeniemque domum.

Sed Veneris tum bella calent, scissosque capillos

Femina perfractas conqueriturque fores.

Flet teneras subtusa genas, sed victor et ipse 55

Flet sibi dementes tam valuisse manus.

At lascivus Amor rixae mala verba ministrat,

Inter et iratum lentus utrumque sedet.

A, lapis est ferrumque, suam quicumque puellam

Verberat: e caelo deripit ille deos. 60

Sit satis e membris tenuem rescindere vestem,

Sit satis ornatus dissoluisse comae,

Sit lacrimas movisse satis: quater ille beatus,

Quo tenera irato flere puella potest.

Sed manibus qui saevus erit, scutumque sudemque 65

Is gerat et miti sit procul a Venere.

At nobis, Pax alma, veni spicamque teneto,

Perfluat et pomis candidus ante sinus.

2.3.15-20

ipse deus solitus stabulis expellere uaccas

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

et miscere nouo docuisse coagula lacte,

lacteus et mixtis obriguisse liquor.

tunc fiscella leui detexta est uimine iunci,

raraque per nexus est uia facta sero.